Jedna z najzdrowszych odmian pomidorów. Polaków odstrasza ich wygląd

Dziś trudno w to uwierzyć, ale w XVI wieku, gdy pochodzący z Ameryki Środkowej pomidor trafił do Europy, uznawano go za roślinę trującą (m.in. z uwagi na liście kształtem przypominające liście magicznej mandragory), uprawianą tylko dla ozdoby altan i ogrodów. Dopiero dwa stulecia później zaczęto doceniać także inne, przede wszystkim kulinarne, walory soczystych owoców, początkowo przede wszystkim rozgotowywanych na papkę (tak powstał przepis na sos pomidorowy).

We współczesnym świecie trudno wyobrazić sobie bez nich jadłospis. Najwięcej pomidorów zjada się w Ameryce Północnej, średnio 40 kilogramów rocznie na osobę. Polskie statystyki są znacznie skromniejsze, przeciętny mieszkaniec naszego kraju konsumuje niespełna 10 kilogramów soczystych owoców (przez niektórych zaliczanych do warzyw), ale i tak jest to wskaźnik wyższy niż w przypadku ogórków, marchewki czy cebuli.

Sklepy wychodzą naprzeciw oczekiwaniom smakoszy i oferują różne odmiany pomidorów, oprócz tradycyjnych także malinowe, czereśniowe, daktylowe, śliwkowe czy koktajlowe. Coraz większym zainteresowaniem cieszą się również owoce o charakterystycznej, ciemnobrązowej skórce, zwane w Polsce czekoladowymi, w świecie znane jako kumato.

Ich historia rozpoczęła się w słonecznej Hiszpanii w latach 70. XX wieku. Luis Ortega, syn właściciela gospodarstwa rolnego w andaluzyjskiej wiosce Agra odkrył, że pomidory, które otrzymują mniej wody mają ciemniejszą skórkę i słodszy smak. Po kilku latach eksperymentów wyhodował odmianę o handlowej nazwie "kumato".

Obrót nasionami tych pomidorów jest do dziś kontrolowany przez szwajcarski koncern agrotechnologiczny Syngenta Seeds. By je pozyskać, plantatorzy muszą przejść ostrą selekcję i spełnić surowe wymagania dotyczące uprawy. Dziś pomidory czekoladowe uprawia się w Europie, Ameryce Północnej i Australii.

Pomidory kumato różnią się od bardziej popularnych odmian grubszą skórką (dzięki czemu lepiej znoszą przechowywanie), bardziej zwartym miąższem i znacznie słodszym smakiem, który jest efektem dużego stężenia fruktozy, czyli cukru owocowego.

Za ciemny kolor pomidora odpowiada wyjątkowo wysoka dawka antocyjanów – barwników roślinnych, które są jednocześnie silnymi przeciwutleniaczami stymulującymi system odpornościowy, działającymi przeciwzapalnie, a także wpływającymi ochronnie na układ krwionośny. Badania naukowe wykazały, że antocyjany przeciwdziałają rozwojowi nowotworów (m.in. płuc, jelita grubego, żołądka) oraz pomagają w ich leczeniu, chociażby łagodząc dolegliwości związane z chemioterapią. Zmniejszają też ryzyko schorzeń serca i poprawiają ostrość widzenia.

Kumato to skarbnica cennych witamin. Już jeden dorodny pomidor potrafi pokryć blisko połowę naszego dziennego zapotrzebowania na witaminę C, która nie tylko wzmacnia odporność organizmu, chroniąc go przed infekcjami, ale również powstrzymuje procesy starzenia i reguluje pracę układu krążenia. Soczysty specjał stanowi także bogate źródło witaminy A, E i witamin z grupy B oraz licznych minerałów, zwłaszcza potasu – pierwiastka służącego utrzymaniu ciśnienia krwi na właściwym poziomie, a także mającego kluczowe znaczenie dla regulacji gospodarki wodnej organizmu.

W porównaniu do innych odmian, w pomidorach kumato znajdziemy natomiast mniej likopenu, czyli karotenoidu przyczyniającego się do ograniczenia ryzyka zachorowania na nowotwory czy osteoporozę.

Pomidory kumato, ze względu na słodki smak i zwarty miąższ, świetnie nadają się do spożywania na surowo. W najprostszej wersji – jako dodatek do kanapki, albo w sałatce (pomidory kroimy na plasterki, doprawiamy solą i pieprzem, polewamy sosem z oleju, octu winnego, suszonego oregano i posiekanego szczypiorku, odstawiamy na 10 minut, a później posypujemy pokruszoną fetą, rukolą oraz pistacjami). Kumato świetnie sprawdzi się także w klasycznej sałatce greckiej.

Na bazie tych pomidorów możemy przygotować smaczną przystawkę z przepisu Michela Morana. Sparzone i obrane kumato kroimy w plastry, umieszczamy na posiekanych w paseczki listkach sałaty. Na pomidory nakładamy łososia posiekanego w drobną kostkę, zmieszanego z posiekaną kolendrą, sokiem z cytryny, olejem orzechowym, solą oraz pieprzem (czarnym i cytrynowym). Na koniec polewamy sosem z kolendry zblendowanej z olejem orzechowym, sokiem z cytryny, kminkiem i pieprzem cytrynowym.

Z kumato przygotujemy pyszny sos w stylu chutney. Na początku rozgrzewamy oliwę, dodajemy drobno posiekaną cebulę czerwoną oraz wędzoną paprykę (łyżeczka). Dusimy 5 minut, często mieszając, po czym dokładamy posiekane pomidory (500 g), brązowy cukier (1/4 szklanki) oraz czerwony ocet winny (1/4 szklanki). Doprowadzamy do wrzenia i gotujemy na wolnym ogniu 10 minut, aż do zgęstnienia. Spożywamy po przestudzeniu.